“اگر زنبورها از سطح زمین ناپدید شوند، انسانها چهار سال بیشتر زنده نخواهند بود.” این فرضیه معروف آلبرت انیشتین است.
به گزارش روابط عمومی و امور بین الملل اتحادیه سراسری زنبورداران ایران، تعداد انبوهی از زنبورهای عسل در سراسر جهان در حال نابودی هستند. یک سوم غذای بشر به دلیل فعالیتهای گرده افشانی زنبورها به این جانداران وابسته است.
“اگر زنبورها از سطح زمین ناپدید شوند، انسانها ۴ سال بیشتر زنده نخواهند بود.” این فرضیه معروف آلبرت انیشتین است. فرضیهای که حالا با نخستین نشانههای کاهش تعداد زنبورهای عسل، نگرانیها از پایان حیات بشر روی کره زمین قوت گرفته است.
چرا باید مرگ و انقراض زنبورهای عسل زندگی انسانها را تهدید کند؟ یا چرا حیات بشری با چنین توانمندیهایی در گرو حشراتی کوچک باشد؟
وقتی زنبورها نباشند، گرده افشانی نیست، گیاهان نیستند، حیواناتی نخواهند بود. وقتی نه گیاهی باشد و نه حیوانی انسانها نیز باید رخت خود را ببندند و از زمین بروند. این تعبیری ساده از جمله آلبرت انیشتین است. تفسیری که برخی از مفسران نسبت به آن شک دارند. آنها معتقدند که هیچ شواهد حقیقی وجود ندارد که انیشتین در مورد زنبورها این سخن را بیان کرده باشد.
در ماه مه ۱۹۶۵ یک نشریه فرانسوی «طبیعت و حیوانات» درباره این جمله گزارشی نوشت و اعلام کرد انیشتین محاسبه کرده که اگر زنبورها ناپدید شوند بشریت زمانی کمتر از ۴ سال برای حیات روی زمین دارند. در سال ۱۸۵۹ چارلز داروین رساله علمی را در مورد «خاستگاه گونهها» منتشر کرد که بخشی از آن شامل تعاملات بین گربهها، موشها، زنبورها، قارچ و شبدر بود. داروین در این رساله اشاره کرده است که برخی از گونههای مهم گیاهی با خطر انقراض روبرو میشوند اگر زنبورهای عسل ناپدید شوند.
در سال ۱۸۸۷ «مجله زنبورعسل بریتانیا» یک مقاله به چاپ رسانده که یک زنجیره از تعاملات زیست محیطی را نشان میدهد. این مقاله جمعیت گاوها را وابسته به جمعیت گربه میداند. این زنجیره نشان میدهد که گاوها وابسته به زنبورعسل هستند. در سال ۱۹۰۱ موریس مترلینک، نویسنده برجسته بلژیکی، کتاب «زنبور عسل، مورچگان و موریانه» را منتشر کرد و به کمک کردن این ایده که زنبور عنصری حیاتی محسوب میشود، پرداخت.
اگر آنچه را انیشتین گفته، بپذیریم کمی جای نگرانی وجود دارد، زیرا در سالهای اخیر، جمعیت زنبورها به شکل قابل توجهی کاهش یافته است.
اگرچه نام زنبور عسل همیشه عسل را به ذهن متبادر میکند، اما عسل فقط یکی از فواید زنبورعسل است. فایده اصلی و مهم تر زنبورعسل یا سایر زنبورها و در کل گرده افشانها برای انسان، گرده افشانی و بارور کردن گلها و درختان به خصوص درختان میوه است.